#ล่าม #ล่ามการประชุม #การแปลแบบล่ามเบื้องต้น #การแปลแบบล่ามพูดตาม #การแปลแบบล่ามพูดพร้อม
อีเจี้ยนส์ (Egians) คือชื่อที่ชาวเอกอังกฤษ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ใช้เรียกตัวเอง ที่เรียนเช่นนี้เพราะวิชาของเรามีรหัสขึ้นต้นด้วยตัวอักษร E.G. ทุกปีในช่วงปลายปีมหาวิทยาลัยจะจัดงาน Open House เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนชั้นมัธยมปลายได้เข้ามาเยี่ยมชมมหาวิทยาลัยและรับข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนการสอน ชิวิตในมหาวิทยาลัย พบกับรุ่นพี่ ฯลฯ นำไปประกอบการตัดสินใจว่าจะเรียนที่ไหนดี ซึ่งคณะต่างๆมีการจัดกิจกรรมที่คณะในรูปแบบที่แตกต่างหลากหลาย ภาควิชา และสาขาวิชาส่วนใหญ่ก็เข้าร่วมในกิจกรรมครั้งนี้
ทุกๆปีภาควิชาภาษาอังกฤษและภาษาศาสตร์จะจัดกิจกรรมเพื่อนำเสนอจุดเด่นของหลักสูตร โดยในหลักสูตรของเราหลังจากที่นักศึกษาเรียนวิชาพื้นฐานแล้วสามารถเลือกสายวิชาที่ตนต้องการจะเรียนให้เชี่ยวชาญได้เลย นักศึกษาอาจเลือกเรียนวิชาที่เน้นไปทางวรรณคดี ภาษาศาสตร์ หรือการแปลและล่าม สำหรับสายการแปลและล่ามนั้น ทุกปีเราจะเปิดห้องเรียนแปลแบบล่ามพูดพร้อมให้นักเรียน (และในบางครั้งผู้ปกครองที่สนใจ) ได้ทดลองฟังการแปลแบบพูดพร้อม และทดลองใช้อุปกรณ์การแปลแบบพูดพร้อม (ซึ่งเป็นโอกาสที่หายากนะคะ) ห้องแปลของเรา ทั้งที่รังสิตและท่าพระจันทร์ เป็นห้องที่ติดตั้งระบบแปลแบบใช้สัญญาณอินฟราเรด มีช่องภาษา 3 ช่อง สามารถแปลจากภาษา floor ออกเป็นภาษาอื่นอีกสองภาษาได้พร้อมกัน หากจะจัดการประชุมในห้องนี้ก็สามารถจัดการประชุมสามภาษาได้
วิชาการแปลแบบล่ามที่เปิดสอนอยู่ในหลักสูตรปัจจุบันมี 3 วิชาคือ การแปลแบบล่ามเบื้องต้น การแปลแบบล่ามพูดตาม และการแปลแบบล่ามพูดพร้อม ความจริงแล้วการแปลแบบล่ามเป็นวิชาที่มักเปิดสอนในระดับบัณฑิตศึกษามากกว่า สถาบันที่สอนการแปลแบบล่ามในต่างประเทศก็มักสอนในระดับบัญฑิตศึกษาเนื่องจากการแปลแบบล่ามเป็นงานที่ต้องการวุฒิภาวะพอสมควร แต่ปัจจุบันเริ่มมีมหาวิทยาลัยบางแห่งเปิดสอนวิชาการแปลแบบล่ามในระดับปริญญาตรีกันบ้างแล้ว ที่ธรรมศาสตร์เราเปิดสอนวิชาการแปลแบบล่ามในระดับปริญญาตรีมากว่า 30 ปี โดยในช่วงแรกๆสอนเฉพาะการแปลแบบล่ามพูดตาม แล้วจึงค่อยๆพัฒนามาเป็นสามวิชาในปัจจุบัน ซึ่งถือว่าเป็นประโยชน์มากเพราะเมื่อนักศึกษาเอกอังกฤษเรียนจบออกไปทำงาน ผู้จ้างจะคาดหวังให้ต้องแปลเอกสารและแปลแบบล่ามได้ (และมอบหมายงานแปลเอสารให้ทำ เมื่อมีชาวต่างชาติมาก็จะมอบหมายให้เป็นล่าม) ไม่ว่านักศึกษาคนนั้นจะเคยเรียนวิชาแปลมาก่อนหรือไม่ก็ตาม ด้วยเหตุนี้วิชาการแปลเบื้องต้น และวิชาการแปลล่ามเบื้องต้นจึงเป็นวิชาบังคับในหลักสูตรของเรา วัตถุประสงค์คือเพื่อให้บัณฑิตมีความรู้รอบเกี่ยวกับภาษาอังกฤษ มีทักษะมากพอที่จะปฏิบัติงานแปลแบบล่ามที่องค์กรมอบหมายได้ในระดับเบื้องต้น และหากเขาสนใจสามารถไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทเพื่อเป็นล่ามอาชีพได้ต่อไป
งานของเราในปี้นี้เริ่มด้วยการให้ข้อมูลพอสังเขปว่าการแปลแบบล่ามคืออะไร มีการแปลกี่แบบ ใช้ในสถานการณ์ใด เสร็จแล้วมีการแปลแบบล่ามพูดพร้อมให้นักเรียนลองฟังจริงๆ โดยมีอาจารย์ฝรั่งเข้ามาพูดในหัวข้อสนุกๆที่คิดว่านักเรียนน่าจะสนใจแล้วมีอาจารย์คนไทยแปลแบบพูดพร้อมให้ฟังเป็นภาษาไทย จากนั้นให้นักเรียนเข้าไปลองนั่งในห้องแปล ลองสวมหูฟังของล่าม และหากใครกล้าหาญพอก็ให้ลองแปลดูเลย ซึ่งก็มีคนแปลจริงๆ บางคนดูแล้วมีแววว่าจะทำได้ดีด้วย กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ได้รับความสนใจมากขนาดที่นั่งไม่พอ และหูฟังที่เราเตรียมไว้ก็ไม่พอเช่นกัน คราวหน้าอาจจะต้องให้มีการลงชื่อจองล่วงหน้า แต่พองานสำเร็จไปได้ด้วยดีทั้งอาจารย์และนักศึกษาที่มาช่วยงานก็ยิ้มออกค่ะ
เกี่ยวกับผู้เขียน
ร.ศ. ศศี จันทร์ประพันธ์ schanprapun@yahoo.com เป็นอาจารย์ประจำภาควิชาภาษาอังกฤษและภาษาศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และเป็นล่ามการประชุมอิสระ สมาชิกสมาคมล่ามการประชุมระหว่างประเทศ (AIIC) เป็นอาจารย์สอนโครงการปริญญาโทการแปลล่ามที่ศูนย์การแปลและล่ามเฉลิมพระเกียรติ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีความสนใจเรื่องการแปลและการแปลแบบล่าม ต้องการยกระดับวงการล่ามไทยให้มีมาตรฐานที่ดี และส่งเสริมศักดิ์ศรีในอาชีพล่าม