top of page
Search

Chasing Equivalence

Writer's picture: Sasee  Chanprapun Sasee Chanprapun

Updated: Jul 14, 2023

Interpreting is a continuous negotiation for equivalence. You maneuver constantly between the two zones, chasing after that ball - a skill and an art.


หากการแปลมีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดความหมายจากภาษาต้นทางไปยังภาษาปลายทาง ผู้แปลมักกำหนดเป้าหมายในการคิดคำแปลให้ "เหมือน" หรือ "เท่า" กับภาษาต้นฉบับ ความ "เท่า" ที่เห็นได้ชัดเจนและเข้าถึงได้ง่ายที่สุดคือความ "เท่า" ในพจนานุกรม ซึ่งเป็นแหล่งอ้างอิงเบื้องต้นที่มีประโยชน์แต่ไม่สามารถให้ข้อมูลได้ครบถ้วนเพียงพอสำหรับการแปล


หากเปรียบการแปลเป็นการเตะบอล ผู้แปลกำลังวิ่งไล่ลูกบอลที่ชื่อ equivalence และเล่นบอลสลับกันไปมาระหว่างสองแดนอยู่ตลอดเวลา แดนแรกคือแดน semantic translation ที่เห็นรูปธรรมชัดเจนและจับต้องได้มากกว่า มักเป็นแดนเริ่มต้นที่ผู้แปลพยายามหาคู่คำของคำซึ่งปรากฏในต้นฉบับมาใช้และนำคำมาจับคู่เรียงกันไปเรื่อย ๆ โดยให้ความสำคัญกับการหาคู่คำมากกว่าการเรียบเรียงรูปประโยค


ต่อมาผู้แปลอาจพบว่าคำแปลของตนเป็นภาษาที่ไม่เป็นธรรมชาติหรือไม่สามารถสื่อความหมายได้ตามต้องการ ผู้แปลจึงขยับมาเล่นในแดน communicative translation ที่คำแปลไม่จำเป็นต้องเป็นคู่คำของคำในต้นฉบับและโครงสร้างประโยคแปลไม่จำเป็นต้องเหมือนโครงสร้างประโยคต้นฉบับ โดยผู้แปลให้น้ำหนักกับความหมายที่สื่อออกมาว่าต้องเหมือนต้นฉบับหรือก่อให้เกิดปฏิกริยาเดียวกับต้นฉบับมากกว่า





ในการทำงานแปลหนึ่งชิ้นผู้แปลจะพบว่าตนข้ามไปมาระหว่างสองแดนนี้อยู่ตลอดเวลา แทบจะไม่มีงานแปลชิ้นใดหรือประเภทใดเลยที่จะแปลแบบ semantic translation หรือ communicative translation เพียงอย่างเดียวได้ตลอด เพราะเนื้อความบางอย่างเช่นศัพท์เทคนิคหรือชื่อเฉพาะก็เหมาะกับการแปลแบบคำต่อคำ แต่เนื้อความบางอย่างเช่นสำนวนหรือคำแสลงก็อาจไม่สามารถสื่อความได้หากแปลโดยยึดคำเป็นหลัก ด้วยเหตุนี้การแปลจึงเป็นการชั่งน้ำหนัก (negotiation) อยู่ตลอดเวลาว่าจะใช้วิธีการใด (semantic หรือ communicative) และใช้มากน้อยเพียงไรในการแปลงานชิ้นนั้น


ผู้แปลที่มีกลยุทธ์ดีในการตัดสินใจเลือกแดนที่จะเล่นจะสามารถคิดคำแปลที่สื่อความได้และมีความหมายถูกต้องตามต้นฉบับด้วย แต่หากตัดสินใจพลาดอาจได้คำแปลที่แม้จะใช้คู่คำถูกต้องทั้งหมดแต่ไม่สามารถสื่อความหมายได้เพราะรูปประโยคและวิธีการนำเสนอนั้นห่างไกลจากลักษณะภาษาปลายทางมาก หรืออาจได้คำแปลที่อ่านรู้เรื่องสื่อความได้สมบูรณ์แต่เป็นความหมายที่ไม่ตรงกับต้นฉบับ การตัดสินใจว่าจะเล่นในแดนไหนและเล่นอย่างไรจึงมีความสำคัญ



 

เกี่ยวกับผู้เขียน

ร.ศ. ศศี จันทร์ประพันธ์ schanprapun@yahoo.com เป็นอาจารย์ประจำภาควิชาภาษาอังกฤษและภาษาศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และเป็นล่ามการประชุมอิสระ สมาชิกสมาคมล่ามการประชุมระหว่างประเทศ (AIIC) เป็นอาจารย์สอนโครงการปริญญาโทการแปลล่ามที่ศูนย์การแปลและล่ามเฉลิมพระเกียรติ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีความสนใจเรื่องการแปลและการแปลแบบล่าม ต้องการยกระดับวงการล่ามไทยให้มีมาตรฐานที่ดี และส่งเสริมศักดิ์ศรีในอาชีพล่าม

119 views0 comments

Comments


If you're planning a conference, a meeting or any event with interpreting, please get in touch.  We have the expertise and experience to help you get your message across.  We can even help with the translation of your conference material and find the right SI equipment provider for you.  Just fill in the form below and we'll get back to you.

Sasee Chanprapun

Conference Interpreter

Member of AIIC

A: Thai     B: English

Telephone: +66899252957

Email: schanprapun@yahoo.com

Thanks for submitting!

  • Black LinkedIn Icon
  • Black Facebook Icon
  • Black Twitter Icon
  • Black Instagram Icon

© 2023 By Rachel Smith. Proudly created with Wix.com

bottom of page