วิธีทำงานกับล่ามการประชุมให้ประสบความสำเร็จ #การประชุมระหว่างประเทศ #ล่ามการประชุม

การประชุมระหว่างประเทศมักเป็นงานใหญ่ที่มีรายละเอียดเยอะและใช้เวลาเตรียมการนาน ผู้จัดอาจเริ่มวางแผนจากสิ่งที่ปรากฏชัดเจนก่อนเช่นการกำหนดหัวข้อและวิทยากร การจัดหาสถานที่ อาหาร และที่พัก มีไม่กี่รายที่จะวางแผนเรื่องการทำงานกับล่ามไว้ตั้งแต่ต้น เรื่องล่ามมักเป็นรายละเอียดที่จะนำมาพิจารณาภายหลังหรือบางครั้งอาจเป็นสิ่งที่ไม่คิดว่าจะต้องมีด้วยซ้ำไป เป็นสิ่งที่เพิ่มเข้ามาในวินาทีสุดท้าย

วัตถุประสงค์ข้อหนึ่งของการประชุมคือเพื่อเสนอข้อมูลและแลกเปลี่ยนความคิด หากเป็นการประชุมที่มีการแปลเป็นภาษาอื่นล่ามจะมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการถ่ายทอดข้อมูลความคิดดังกล่าว การแปลคือการตีความภาษาต้นทางแล้วถ่ายทอดเป็นภาษาปลายทาง โดยข้อมูลที่ใช้เพื่อวิเคราะห์และตีความภาษาต้นทางประกอบด้วยข้อมูลด้านภาษาและข้อมูลด้านเนื้อหา ด้วยเหตุนี้ล่ามจึงต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับหัวข้อบรรยายในปริมาณที่เพียงพอที่จะไปใช้ตีความ ผู้จัดงานอาจไม่ทราบเรื่องนี้และไม่ได้ประสานงานกับวิทยากรเพื่อจัดหาข้อมูลดังกล่าวให้ล่าม โดยอาจเข้าใจว่าล่ามใช้ความสามารถทางภาษาของตนอย่างเดียวในการแปล แท้จริงแล้วล่ามใช้ทั้งความสามารถทางภาษาและความสามารถคิดวิเคราะห์ในการทำงาน หากได้ข้อมูลเพื่อเตรียมตัวล่วงหน้าจะทำให้สามารถแปลได้ดีขึ้น ซึ่งจะเป็นประโยชน์กับผู้ฟังและผู้จัดงานเอง น่าเสียดายที่บางครั้งผู้จัดไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้

สภาพแวดล้อมในการทำงานเป็นอีกปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพการแปล หากเป็นการแปลแบบล่ามพูดตามสิ่งสำคัญคือล่ามจะต้องสามารถได้ยินต้นฉบับอย่างชัดเจนและไม่มีเสียงรบกวนจากบรรยากาศเช่นเสียงผู้ฟังคุยกันเอง เสียงผู้ฟังคุยโทรศัพท์ หรือเสียงเครื่องปริ้นเตอร์ ฯลฯ ผู้จัดงานควรจัดให้ล่ามได้นั่งในที่ซึ่งมองเห็นผู้พูดได้ชัดเจนและปราศจากสิ่งรบกวน หากเป็นการแปลแบบล่ามพูดพร้อมอุปกรณ์และช่างเทคนิคเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพการแปล สิ่งสำคัญอันดับแรกคือล่ามต้องได้ยินวิทยากรอย่างชัดเจน รองลงมาคือต้องสามารถมองเห็นผู้พูดและหน้าจอได้อย่างชัดเจน ซึ่งหมายความว่าอุปกรณ์ที่นำมาใช้ควรเป็นอุปกรณ์ที่มีมาตรฐานและผลิตเพื่อใช้สำหรับการแปลแบบล่ามพูดพร้อมโดยเฉพาะ ตู้ล่ามควรตั้งอยู่ในตำแหน่งที่จะไม่มีใครมารบกวน และช่างเทคนิคต้องมีประสบการณ์มากพอที่จะแก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ กับมีทัศนคติที่ดีในการทำงาน หากผู้จัดไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์การแปลแบบล่ามพูดพร้อม ไม่รู้ว่าแบบไหนมีคุณภาพ ก็อาจพิจารณาว่าผู้ให้บริการใช้เครื่องมือที่มีมาตรฐาน ISO หรือไม่เพื่อเป็นแนวทางการตัดสินใจ ปัจจุบันมีการแข่งขันกันอย่างดุเดือดเรื่องราคาและมีการนำอุปกรณ์ทัวร์ไกด์ (ชุดไมโครโฟนและหูฟังที่มัคคุเทศก์ใช้เพื่อนำชมและบรรยายข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ให้นักท่องเที่ยวฟัง) มาใช้สำหรับการแปลแบบล่ามพูดพร้อมอยู่เนืองๆ การทำเช่นนี้จะกระทบต่อคุณภาพของการแปลเพราะล่ามจะต้องฟังเสียงต้นฉบับจากบรรยากาศ (จากลำโพงในห้องประชุม) ซึ่งมีเสียงรบกวนมาก และจะถูกรบกวนสมาธิจากสิ่งที่เกิดขึ้นรอบข้างเนื่องจากไม่มีตู้ให้ ผู้จัดจึงควรให้ความใส่ใจกับอุปกรณ์ที่ใช้เพราะสุดท้ายแล้วจะกระทบต่อคุณภาพการแปลและคุณภาพของงานประชุมในที่สุด

ในยุคปัจจุบันการแปลแบบล่ามจะช่วยให้ผู้จัดบรรลุวัตถุประสงค์ของการประชุมได้ดีขึ้น หากผู้จัดมีการวางแผนไว้ตั้งแต่ต้นว่าจะใช้ล่าม ผู้จัดจะสามารถกำหนดงบประมาณและวางแผนการจัดการที่เหมาะสมได้ การแปลแบบล่ามการประชุมเป็นสิ่งที่ต้องวางแผนล่วงหน้า จัดเตรียมงบประมาณให้เหมาะสม และประสานงานกับล่ามด้วยความเข้าใจลักษณะการทำงานของล่าม งานจึงจะออกมาดี

---

เกี่ยวกับผู้เขียน

ร.ศ. ศศี จันทร์ประพันธ์ schanprapun@yahoo.com เป็นอาจารย์ประจำภาควิชาภาษาอังกฤษและภาษาศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และเป็นล่ามการประชุมอิสระ สมาชิกสมาคมล่ามการประชุมระหว่างประเทศ (AIIC) เป็นอาจารย์สอนโครงการปริญญาโทการแปลล่ามที่ศูนย์การแปลและล่ามเฉลิมพระเกียรติ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีความสนใจเรื่องการแปลและการแปลแบบล่าม ต้องการยกระดับวงการล่ามไทยให้มีมาตรฐานที่ดี และส่งเสริมศักดิ์ศรีในอาชีพล่าม

---